Je bent eindelijk in een positie dat je een lang gekoesterde droom kunt verwezenlijken: een eigen bedrijf in een zonig land. Je hebt je huiswerk gedaan en ziet de voordelen van het overnemen van een bestaand bedrijf in plaats van het starten van een nieuwe onderneming. Zeker in een nieuw land, heeft een bestaand bedrijf de voordelen van bestaande produkten en/of diensten, een klantenkring en leveranciers, een lokatie, mogelijkerwijs werknemers en machines/apparaten, en de vereiste vergunningen.
Maar het kopen van een bestaand bedrijf is natuurlijk iets heel anders dan het kopen van een huis, boot of auto. Er zijn vele zaken waar je op moet letten om je droom niet in een nachtmerrie te doen eindigen.
Een verkopende partij kan zowel de eigenaar zelf als een makelaar of andere tussenpersoon zijn.
Indien het de eigenaar zelf is, dan zal het niet eenvoudig zijn om transparente informatie over het bedrijf te krijgen, waardoor U een duidelijk beeld krijgt van de situatie. Met name op gebieden als financieën en juridische zaken (arbeidsrecht, vergunningen en belastingen) zijn de meeste ondernemers niet erg thuis en kunnen U meestal niet de gewenste antwoorden verstrekken (behalve geruststellende verzekeringen, dat het allemaal wel in orde is).
Indien de eigenaar wordt vertegenwoordigd door een tussenpersoon, dan zal de informatie verstrekking meestal beter verzorgd zijn en kunt U sneller en duidelijker antwoorden verwachten op uw vragen. Desalniettemin zult U op uw hoede moeten zijn dat professionele tussenpersonen ervaring hebben in het mooi weergeven van hun klanten, en zij alleen gebaat zijn bij het verkopen van de ondernemingen van hun klanten, niet noodzakelijkerwijs het verkopen van een bedrijf die het beste bij U past.
Het loont dus zeer voor een zoekende partij om zelf ook een ervaren tussenpersoon in te schakelen. Met name als U naar een ander land gaat, waar men andere normen en waarden, wetten en gewoonten heeft. Daarnaast, het kopen van een bedrijf blijft een economische transactie, die men los moet koppelen van eigen emoties. Het bedrijf zal U een inkomen moeten bieden en moet daarop bekeken worden, niet op een romantische ligging en de nabijheid van strand en ondergaande zon. Het vinden is één, het kopen is twee. Als U uw zuurverdiende spaargeld wilt investeren in Uw toekomst, dan is het juist aan te raden om een deel te investeren in een gedegen zoektocht, onderzoek en begeleiding.
Zeker in een land als Spanje is het een absolute must om je goed te informeren omtrent de verschillende verplichtingen en verantwoordelijkheden die een eigen bedrijf met zich mee brengen en die men overneemt bij het kopen van een bestaand bedrijf. Ook de overdraagbaarheid van vergunningen en (huur)contracten verdient een nauwkeurige studie. Er zijn al teveel voorbeelden van overhaaste overnames, waarna later blijkt dat er diverse belasting schulden en/of arbeidsverplichtingen meegekocht zijn, of dat de vergunningen niet kloppen of de huurbaas niet mee werkt.
Daarnaast moet U ook nog eens oppassen voor de vele freewheelende landgenoten die de Costas en grote steden van Spanje bevolken en vaak uiterst dubieus, onvakkundig en duur advies aanbieden. Het feit dat het landgenoten zijn wil helaas niet altijd zeggen dat ze ook te goeder trouw zijn en het feit dat ze in Spanje wonen, wil niet zeggen dat ze ook op de hoogte zijn van wat U wilt weten. Vraag altijd naar hun concrete ervaring (hebben ze zelf ooit een bedrijf gekocht in Spanje?), en of ze ook met Spaanse klanten werken.
Bij het bekijken van een onderneming komen diverse aspecten aan bod. Onderstaand is een lijst van 12 punten die U altijd in Uw gedachten moet houden als U naar een onderneming kijkt, of dit nu in Spanje is of elders. Uiteraard heeft elke onderneming zijn eigen kenmerken. Daarom is het kopen van een bedrijf een heel ander verhaal dan het kopen van een woning of auto. Een onderlinge vergelijkbaarheid tussen bedrijven is veel complexer, terwijl je ook nog eens die unieke kenmerken van een bedrijf op waarde wil schatten (want wellicht juist daardoor werd U aangetrokken tot die onderneming).
Wat volgt is dus een algemene lijst, die moet worden aangevuld met bedrijfspecifiek onderzoek, ter plekke en met een vakkundige begeleiding.
1) Houd rekening dat de financiele overzichten van de Spaanse (kleine) bedrijven worden opgesteld om zoveel mogelijk belasting te ontlopen, niet noodzakelijkerwijs om de reële situatie en resultaten van de onderneming weer te geven!
2) Wat zijn de werkelijke inkomsten van de eigenaar uit zijn onderneming? Zaken als zijn eigen salaris, zijn onkosten die worden betaald door de zaak en familie leden die betaald worden (of juist niet!), kijk goed wat wel en niet is meegenomen in de verlies en winst rekening.
3) Wat is overdraagbaar en wat juist niet: huurcontracen, klanten kring, leverantie contracten al dan niet met kortingen en betaalvoorwaarden etc. Check dit dus ook bij derden en ga niet alleen af op wat de eigenaar daarover zegt.
4) U koopt voor de toekomst, maar betaalt voor vandaag! Mooie vooruitzichten en toekomstige winsten zijn aardig, maar moeten nog wel gerealiseerd worden. Als dit moet worden gedaan door een nieuwe eigenaar, dan is het zijn verdienste als dat lukt en U hoeft daar dus niet voor te betalen aan de vorige eigenaar!
5) Neem nooit bij voorbaat aan dat U beter bent dan de vorige eigenaar (zie ook vorig punt). Kosten snijden, nieuwe klanten winnen, nieuwe diensten aanbieden: U moet eerst de huidige operatie in de vingers krijgen (en in een vreemd land), dus kijk eerst naar vandaag! Wellicht dat de kosten in eerste instantie juist stijgen (uw bent tenslotte nieuw in het bedrijf).
6) Kijk naar niet-normale (uitzonderlijke) uitgaven en inkomsten. Die kunnen een belangrijke invloed hebben op de resultaten van een bepaald jaar!
7) Is er een duidelijke seizoenstendens in de business? Wat zijn dan de verwachtingen voor de komende periode? En worden de kosten wel gedekt buiten de seizoenen? Denk goed na over het tijdstip van aankoop (een zomerbusiness kopen in de hersft, kost minder dan in het voorjaar!).
8) Hoe staan de aktiva ervoor: is er sprake van goed onderhoud of moeten een aantal zaken meteen worden vervangen?
9) Zijn de vergunningen up to date en dekken die volledig alle aktiviteiten? Zijn er recent wijzigingen geweest waardoor de onderneming er niet meer aan voldoet? Zijn er nieuwe milieu vereisten, is er een nieuwe wet op (geluids)overlast of zijn er nieuwe bouwverordeningen? Zijn er nieuwe (gemeentelijke) bouwprojecten rondom de onderneming, die de business kunnen beinvloeden? Check dit bij de betreffende instanties!
10) Zowel bij de overname, als bij (uitgestelde) betalingen zijn er diverse belastingaspecten voor de over te nemen onderneming, de oude én nieuwe eigenaar persoonlijk, in Spanje en wellicht ook in Nederland of België! Netto bedragen zien er dan in een keer heel anders uit dan de bruto. Een (belasting) slim, lager bod kan interessanter zijn dan een ondoordacht hoger bod.
11) Hoe lang zijn de huidige werknemers in dienst en blijven ze ook? Welke verwachtingen hebben zij en welke verplichtingen neemt U over? Luister naar ze en weet wat U aan hen hebt, voordat U de zaak overneemt.
12) Hoe belangrijk is de huidige eigenaar: was hij een hands-on manager, met een grote eigen inbreng, of was hij juist een eigenaar op afstand? Had hij veel persoonlijke contacten met klanten, leveranciers en personeel? Wellicht moet hij nog een tijd verbonden blijven aan de zaak na de overname? Een deel van de overnamesom in termijnen betalen, helpt zeker om een voormalige eigenaar betrokken te houden!
Het kopen van een bestaand bedrijf, zeker in een nieuw land, kan jaren schelen in het doorlopen van een leerproces van nare ervaringen en kostbare fouten. Indien juist begeleid koopt U direct een inkomen en een stukje rust. Maar doe wel uw huiswerk en zoek professionele steun. Zo kunt U ook nog eens genieten van de niet zakelijke aspecten, die Spanje zo aantrekkelijk maken: een goed klimaat, lekker eten en een Middenlandse Zee levenstijl!